Szympansy są doskonałymi uczniami i nauczycielami: artykuł nr 3235
2006-08-31 21:41:04 Zoologia
Nie tylko ludzie, ale i szympansy potrafią precyzyjnie przekazywać wiedzę między sobą, i to przez kilka pokoleń uczniów i nauczycieli - czytamy w piśmie Proceedings of the National Academy of Sciences. Prowadzone na dzikich szympansach obserwacje dowiodły, że poszczególne grupy tych zwierząt różnią się zachowaniem. Może to dowodzić odrębności kulturowej ich stad. Nie było jednak jasne, jak dokładnie szympansy uczą się od siebie, i jak długo utrzymują się zaobserwowane między stadami różnice.
Zajmująca się zachowaniem naczelnych na brytyjskim University of St. Andrews
Victoria Horner i jej współpracownicy badali, czy szympansy umieją wiernie
przekazywać wiedzę za pośrednictwem całego łańcucha nauczycieli i uczniów.
Badacze zaprojektowali klatkę, której drzwi można było otworzyć na dwa sposoby -
unosząc klapę lub ją przesuwając. Wewnątrz klatki leżał owoc.
Później naukowcy nauczyli jednego szympansa unoszenia klapy. Jego wielokrotne
próby otwierania klatki obserwował inny osobnik. Po jakimś czasie pierwszego
"nauczyciela" zabrano, a do klatki podchodził dotychczasowy obserwator. Jego
próbom przyglądał się w
tym czasie trzeci, itd.
Natomiast inną grupę szympansów, jednego po drugim, uczono wchodzić do klatki za
odsunięciem klapy (a nie jej unoszeniem).
W obu liniach uczniów i nauczycieli wiedzę przekazywano niemal idealnie. W
sześciu seansach demonstracji-obserwacji szympansy nauczone unoszenia klapy,
także ją unosiły. Natomiast małpy obserwujące odsuwanie klapy - odsuwały ją.
Zaobserwowano jedynie drobne odstępstwo. Jeden z szympansów nauczonych odsuwać
klapę, wszedł do klatki w inny sposób. Zdarzyło się to raz na 20 prób.
Wyniki eksperymentu świadczą o tym, że efekty wzajemnej nauki zachowań są u
szympansów bardzo silne - oceniła Horner. "Gdyby nie uczyły się jeden od
drugiego, można by oczekiwać, że po kilku +pokoleniach+ nauczycieli i uczniów
będą otwierać klatkę na oba
sposoby".
"Jeśli nie byłyby dobre w naśladownictwie, nie odnotowalibyśmy niemal
stuprocentowej zgodności technik" - dodała badaczka. Jej zdaniem, doświadczenie
to dowodzi, że szympansy posiadają jedną z zasadniczych umiejętności uczenia
się. Jest to niezbędne do
stworzenia i utrzymania różnic kulturowych pomiędzy grupami.
Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce