Tajemnice ściany komórkowej rozszyfrowane: artykuł nr 3351
2006-09-17 15:29:30 Botanika
Gdybyśmy, budując domy, potrafili wzorować się na konstrukcji ściany komórkowej, samoczynnie reagowałyby one na warunki środowiska, ostrzegałyby przed złodziejem i rosłyby w miarę powiększania się rodziny - opowiadała dr Danuta Solecka, biochemik Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego w niedzielę podczas Festiwalu Nauki. W ramach X Festiwalu Nauki w Warszawie, dr Danuta Solecka zaprezentowała wykład "Jak zbudować dobry dom dla komórki, czyli tajemnice ściany".
Ściana komórkowa roślin to rodzaj otoczki składającej się w około 70. proc. z
wody, a w pozostałych 30 proc. z wielocukrów - celulozy, hemiceluloz i pektyn,
białek enzymatycznych i nieenzymatycznych.
Nie tylko chroni ona wnętrze komórki przed uszkodzeniem, ale także nadaje jej
kształt i przekazuje sygnały z zewnątrz do środka.
"Kiedy komórka jest atakowana przez wirusy, bakterie lub grzyby, wtedy ściana
usztywnia się i staje się nieprzepuszczalna dla tych zagrożeń, broniąc w ten
sposób wnętrza komórki - tłumaczyła dr Solecka. - Dzięki sygnałom ze ściany,
komórka ma również czas na uruchomienie innych systemów obronnych i ostrzeżenie
odległych komórek o ataku".
Dr Solecka podkreśliła, że ściana komórkowa jest obecnie bardzo ciekawym
obiektem badań, które mogą znaleźć zastosowanie m.in. w rolnictwie,
sadownictwie, przemyśle papierniczym czy odzieżowym.
Naukowcy opracowują chociażby odmiany zbóż o odpowiednio sztywnych ścianach
komórkowych, które byłyby bardziej odporne na silne wiatry czy szkodniki lub
wprost przeciwnie - o ścianach na tyle delikatnych, by można je wykorzystywać
jako paszę dla zwierząt.
Szukają także sposobów na uzyskanie drewna zawierającego jak najmniej twardych
lignin, aby uzyskać lepszej jakości papier.
Badania dotyczące ścian komórkowych roślin prowadzą także polscy naukowcy. Dr
Solecka jest kierownikiem projektu badawczego dotyczącego roli ściany komórkowej
rzepaku w odpowiedzi na niską temperaturę. Naukowcy realizują grant od
kilkunastu miesięcy - efekty ich pracy będą znane za około rok.
Warszawskie spotkania z nauką obejmą ponad 500 imprez. Do 24 września ponad 100
naukowców zaprezentuje warszawiakom swoje dokonania i zainteresowania badawcze.
Wykłady, pokazy, warsztaty i prezentacje odbędą się nie tylko w laboratoriach i
aulach wyższych uczelni lub instytutów naukowych, ale również w muzeach,
parkach, obserwatoriach i pod gołym niebem.
PAP - Nauka w Polsce, Bogusława Szumiec
Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce