Aktywna ochrona sów w Polsce: artykuł nr 4544
2007-05-09 14:51:36 Zoologia
Na pytanie co pohukuje nocną porą odpowiadają sobie dzieci i młodzież z przedszkoli i szkół w całej Polsce. W ramach projektu Aktywnej ochrony sów w Polsce finansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Fundację PZU realizowane są na terenie wszystkich województw w Polsce (głównie na terenach wiejskich) warsztaty dla przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów, nauczycieli oraz szkolenia dla leśników, pracowników parków narodowych, krajobrazowych.
Szczególnie edukacja na obszarach wiejskich, gdzie niestety do dzisiaj często sowy są tępione i źle kojarzone jest bardzo ważna. Warsztaty omawiać będą wszystkie lęgowe gatunki sów występujących w Polsce, ich cechy rozpoznawcze, cechy przystosowawcze do drapieżnego, nocnego trybu życia, ich pożyteczną rolę ich w środowisku, zagrożenia, jakim podlegają oraz sposoby ich ochrony.
Sowy są grupą ptaków nadal nieznaną i tajemniczą. Niestety do dzisiaj często tępioną ze względu na zła sławę, jaką dały jej legendy i zabobony. Niechęć do sów bierze się również stąd, że ich głosy nie brzmią tak mile dla ucha jak śpiew słowika, czy skowronka. Są to często pohukiwania, piski kłapanie przypominające chrapanie człowieka, kwilenie dziecka. Tymczasem sowy są naszym sprzymierzeńcem w walce z szkodnikami upraw takimi jak norniki, myszy, a także szczury, które są podstawowym pokarmem tych ptaków. Przykładowo rodzina płomykówek (zamieszkujących sąsiedztwo człowieka) w ciągu roku może schwytać około 600 norników zwyczajnych i 150 myszy domowych (dane z badań nad pokarmem płomykówki na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej). Trudno oszacować rzeczywistą liczebność poszczególnych gatunków sów na terenie Polski, ze względu na małą ilość inwentaryzowanych pod ich kątem powierzchni. Jedną z głównych przyczyn spadku liczebności sów w Polsce jest zmiana warunków siedliskowych. Ponadto degradacja lasów, intensywna gospodarka leśna i przede wszystkim wyrąb starych drzewostanów, martwych i żywych drzew dziuplastych, zmniejsza liczbę schronień dla sów, ich miejsc lęgowych i spiżarni. Również ciągła presja ze strony człowieka, który, nierzadko tępi sowy, ogranicza ich miejsca bytowania w swoim sąsiedztwie, nierzadko nieświadomie, ze względu na brak wiedzy o pożytecznym oddziaływaniu tej grupy ptaków na otoczenie. Nadal ludzie nie lubią sąsiedztwa sów i ich nocnych odgłosów, a rozwieszane przez ornitologów budki lęgowe są często niszczone. Na spadek populacji sów terenów rolniczych takich jak pójdźka i płomykówka ma również intensyfikacja i chemizacja rolnictwa, a także zmiana architektury wiejskiej.
Ochrona prawna sów w naszym kraju ustanowiona jest dwoma regulacjami, tj.
ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.04.92.880) oraz
rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie
gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. 04. 220. 2237).
Wszystkie gatunki sów występujące na terytorium naszego kraju objęte są ochroną
ścisłą, co oznacza, że podlegają one całorocznej ochronie w każdym z etapów
swojego życia.
Celem kampanii jest stworzenie nowego wizerunku sowy jako pożytecznego i
ciekawego elementu przyrody. Poprzez aktywną edukację skierowaną w różne grupy
społeczne chcemy wzbudzić potencjał ludzi, którzy nawet po zakończeniu projektu
będą inicjowali kolejne zadania w celu ochrony sów. Chcemy podnieść nie tylko
osobistą odpowiedzialność za te chronione i pożyteczne ptaki, ale i zachęcić do
ich aktywnej ochrony. Dlatego na terenie każdego województwa stworzyliśmy grupę
liderów regionalnych, których adresy można znaleźć na stronie www.sowy.eco.pl,
którzy mają za zadanie koordynować sprawy związane z sowami na terenie każdego z
województwa.
W ramach projektu przewidziano również aktywizację dzieci poprzez zorganizowanie 3 konkursów. Odbiorcami konkursów są dzieci w wieku przedszkolnym, szkoły podstawowej i gimnazjalnej. Dokładny opis i regulamin konkursu można znaleźć na stronie www.sowy.eco.pl lub można otrzymać dokładną informację pod numerem Fundacji (tel. 012 631 57 31).
W ramach projektu stworzono Klub „Przyjaciel Sowy”, który stanowić będzie
otwarte forum w skład, którego mogłyby wejść wszystkie osoby, które są
zainteresowane problematyką ochrony sów w Polsce. Oferta przystąpienia do Klubu
zostanie skierowana m.in. szkół, przedszkoli, do członków organizacji
pozarządowych, leśników, myśliwych, pracowników administracji rządowej i
samorządowej, właścicieli nieruchomości położonych w pobliżu bogatych w sowy
terenach oraz wszystkich innych osób, którym zależy na zachowaniu sów w Polsce.
Do Klubu będzie mógł przystąpić każdy bez potrzeby wnoszenia wpisowego, czy też
konieczności wykonywania konkretnych działań ochronnych. Działalność Klubu
będzie polegała na dostarczaniu jego członkom informacji o sowach m.in. poprzez
wydawanie elektronicznego biuletynu, stronę WWW i organizowanie warsztatów,
konkursów. Klub będzie otwarty dla wszystkich zainteresowanych sowami.
Wszystkich zainteresowanych projektem serdecznie zapraszamy na stronę
internetową
www.sowy.fwie.eco.pl
Barbara Draus