Zdolność rozpoznawania i faworyzowania krewnych u roślin: artykuł nr 4678
2007-06-14 20:27:11 Botanika
Rośliny posadzone w sąsiedztwie obcych osobników tego samego gatunku zaczynają z nimi silnie współzawodniczyć, natomiast w obecności rodzeństwa zachowują się bardziej zgodnie - odkryły badaczki kanadyjskie. Może to oznaczać, że aranżując rozmieszczenie roślin w swoim ogrodzie powinniśmy kierować się podobnymi zasadami, jak podczas sadzania za stołem gości przybyłych na przyjęcie, żartują autorki pracy na łamach pisma "Biology Letters".
"Zdolność rozpoznawania i faworyzowania krewnych jest zjawiskiem powszechnym
w świecie zwierząt, ale po raz pierwszy udało nam się zaobserwować podobne
zachowania u roślin" - komentuje autorka pracy, biolog - dr Susan Dudley z
McMaster University w Hamilton.
Jak przypomina badaczka, ogrodnicy od dawna wiedzą, że rośliny należące do
innych gatunków różnie reagują na swoje towarzystwo - w obecności niektórych
roślin rosną lepiej, podczas gdy innych nie tolerują. W ostatnich latach
naukowcy zaczynają coraz lepiej rozumieć, dlaczego tak się dzieje.
Teraz Dudley i jej studentka Amanda File odkryły, że potomstwo tej samej rośliny
macierzystej współżyje ze sobą w większej zgodzie, niż z osobnikami tego samego
gatunku, ale wywodzącymi się od innego przodka.
Badaczki doszły do takich wniosków obserwując zachowania rukwieli - Cakile
edentula, gatunku rdzennego dla atlantyckich wybrzeży Ameryki Północnej. Roślina
ta należy do rodziny krzyżowych, podobnie jak kapusta czy kalafior.
Jak tłumaczy Dudley, rośliny posadzone we wspólnej donicy zaczynają ze sobą
współzawodniczyć o wodę i składniki mineralne w glebie. Aby zdobyć ich więcej,
niż sąsiednie rośliny rozwijają bardziej rozbudowany system korzeni.
Badania prowadzone na rukwieli ujawniły, że dzieje się tak wyłącznie wówczas,
gdy rośliny dzielą donicę z niespokrewnionymi osobnikami swojego gatunku.
Natomiast, gdy rosną razem z krewniakami nie rozwijają większych korzeni.
Ponieważ różnice w reakcjach rukwieli na krewnych i obcych obserwowano tylko
wtedy, gdy rośliny dzieliły wspólną donicę, badaczki podejrzewają, że w
rozpoznawaniu rodzeństwa pomocne są jakieś interakcje systemów korzeniowych.
"Choć roślinom brak typowych zdolności poznawczych i pamięciowych, nasze badania
ujawniły, że są one zdolne do złożonych zachowań, takich jak np. altruizm dla
krewnych" - podkreśla Dudley.
"Im więcej wiemy o roślinach, tym ich wzajemne relacje wydają się być bardziej
złożone. Dlatego czasem bardzo trudno jest przewidzieć jak na siebie podziałają.
Zupełnie tak jak na przyjęciu, na które zaprosiliśmy bardzo zróżnicowane
towarzystwo" - komentuje badaczka.
Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce
Wybrane wiadomości z botaniki
- Rośliny z Ogrodu Botanicznego wzdychają do wody
- Zakwity glonów i sinic mogą zwiastować trzęsienia Ziemi
- Noworoczna passiflora - męczennica
- W Ogrodzie Botanicznym zakwitły kwiaty o zapachu padliny
- Szczepionka dla drzew za pół tony kasztanów
- Wraz z postępem ocieplenia rośliny będą podgrzewać Ziemię
- Parki i ogrody oczami młodzieży