Choroby nie znają granic - raport WHO: artykuł nr 4944
2007-08-27 17:50:48 Ciekawostki
Według ekspertów WHO, nowe choroby pojawiają się i rozprzestrzeniają w niespotykanym dotychczas tempie. Od 1967 r. zidentyfikowano co najmniej 39 nowych czynników chorobotwórczych, w tym HIV, gorączki krwotoczne Ebola i Marburg oraz SARS. Także znane od dawna grypa, malaria czy gruźlica stale stwarzają zagrożenie ze względu na mutacje, rosnącą odporność na leki i słabe funkcjonowanie systemów ochrony zdrowia.
Linie lotnicze przewożą ponad 2 miliardy pasażerów rocznie, umożliwiając
ludziom i chorobom przemieszczanie się w ciągu kilku godzin z kraju do kraju.
Widać to było w roku 2003, gdy pojawienie się SARS kosztowało kraje azjatyckie
ok. 60 mld USD z tytułu wydatków i strat w gospodarce.
Potrzeba światowej solidarności jest - według WHO - szczególnie wyraźna przy
zwalczaniu chorób zakaźnych, np. ptasiej grypy. W sierpniu 2007 WHO zaangażowała
się w zwalczanie wybuchu epidemii gorączki Marburg w Ugandzie - wraz z
partnerami z Globalnej Sieci Alertu Epidemicznego i Reakcji (GORAN),
obejmującymi Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji (CDC), organizację Lekarze
bez Granic, Ugandyjski Instytut Badań nad Wirusami i Afrykańską Sieć
Epidemiologiczną oraz lokalne organizacje pozarządowe.
Ujęte w raporcie WHO problemy, którym należy zaradzić, to m.in. niedostatek
inwestycji w zdrowie publiczne wynikający z mylnego poczucia bezpieczeństwa
wobec aktualnego braku epidemii chorób zakaźnych oraz nieoczekiwane zmiany w
polityce, jak np. decyzja czasowego wstrzymania szczepień ochronnych w Nigerii,
która doprowadziła do powtórnego wystąpienia przypadków zachorowań na polio. Jak
podkreślono w raporcie, sytuacje konfliktowe mogą wymuszać migracje, co z kolei
zmusza ludność do życia w warunkach sprzyjających wybuchowi epidemii.
Nadużywanie antybiotyków pozwala drobnoustrojom uodpornić się na nie, a z
hodowlą zwierząt i przetwórstwem żywności związane są takie choroby jak
gąbczaste zwyrodnienia mózgu (BSE) czy wirus Nipah.
Za największe obecnie zagrożenie dla zdrowia publicznego uznaje się możliwość
wystąpienia pandemii grypy. Groźne są także rozprzestrzenianie się polio i nowo
powstałej odmiany gruźlicy odpornej na leki (XDR-TB) oraz zagrożenia związane z
potencjalnymi atakami terrorystycznymi, katastrofami chemicznymi i wypadkami
nuklearnymi.
Nowe Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne z 2005 r. wskazują, że żaden kraj nie
jest w stanie w pełni chronić swych obywateli poprzez izolację czy tradycyjną
kontrolę granic. Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne są zbiorem zasad, które
pokazują, w jaki sposób kraje powinny dokonywać oceny i raportować do WHO
występowanie potencjalnych zagrożeń międzynarodowego zdrowia publicznego.
Według ekspertów WHO, bardziej niż kiedykolwiek w historii globalne
bezpieczeństwo zdrowotne zależy od współpracy i gotowości wszystkich krajów do
zwalczania nowo pojawiających się zagrożeń.
Konieczne są:
- Pełne wdrożenie przez wszystkie kraje nowych Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (International Health Regulations 2005);
- Światowa współpraca przy zapobieganiu i zwalczaniu epidemii;
- Otwarte dzielenie się wiedzą, technologiami i materiałami, w tym wirusami i innymi próbkami;
- Globalna odpowiedzialność za infrastrukturę zdrowia publicznego wszystkich krajów;
- Międzysektorowa współpraca w ramach rządów;
- Zwiększenie globalnych i krajowych środków na szkolenie, nadzór, laboratoria, sieci interwencji i kampanie profilaktyczne.
Cały raport pod adresem: http://www.who.int/whr/2007/en/index.html
Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce