Efektywne Mikroorganizmy ożywią zdegradowaną glebę: artykuł nr 3808
2006-11-22 09:37:30 Ekologia
Nawet najbardziej zdegradowana gleba może przekształcić się w żyzne, zdrowe podłoże, dające wysokiej jakości plony dzięki Efektywnym Mikroorganizmom (EM), czyli pozbawionej środków chemicznych, czystej ekologicznie szczepionce z pożytecznych mikroorganizmów. Technologia EM znajduje coraz szersze zastosowanie na świecie w rolnictwie i oczyszczaniu ścieków. Naukowcy z Katedry Agronomii Wydziału Rolnictwa i Biologii warszawskiej SGGW technologię tę wprowadzili na polu doświadczalnym w Jaktorowie.
Rolniczy Zakład Doświadczalny Chylice, do którego należy poletko SGGW,
gospodaruje na nie zmeliorowanych glebach słabych klas, o tak zwanej niskiej
zasobności. EM stosuje się tu już od pięciu lat w celu poprawy żyzności i
urodzajności gleby. Zdaniem dyrektora RZD, mgr Jana Marczakiewicza, pojemność
wodna gleb, na których zastosowano EM wzrasta z roku na rok, a zebrane na tym
polu warzywa mają doskonały smak i zapach.
„Zanim zacząłem stosować EM, byłem zwolennikiem nawozów mineralnych” – przyznaje
Marczakiewicz. „Podnoszenie jakości gleby przy użyciu tego rodzaju środków
szybko się jednak mści, ponieważ ulegają one niszczeniu, stają się coraz
słabsze. EM to naturalna pożywka, którą można stosować bez ograniczeń,
korzystnie wpływając na naturalną strukturę gleby” - podkreśla.
Punktem wyjścia do opracowania technologii EM stała się konieczność jak
najszybszej odbudowy trwałej próchnicy, czyli odtworzenie naturalnej żyzności
gleby.
Szacuje się, że w przypadku ok. 70 proc. pól uprawnych na świecie nastąpiło
zakwaszenie gleby, spowodowane zbyt intensywną produkcją rolniczą. Popularne
sposoby odkwaszania - przez wapnowanie - powoduje łączenie się cząstek śluzu
strefy korzeniowej roślin, w której żyją organizmy symbiotyczne. Prowadzi to do
dalszego niszczenia flory mikrobiologicznej i uniemożliwia wytwarzania się
próchnicy.
Koncepcję Efektywnych Mikroorganizmów opracował prof. Teruo Higa z japońskiego
uniwersytetu Ryukyus. Stworzył on szczepionkę, złożoną z około 80 gatunków
mikroorganizmów współpracujących przy poprawianiu fizycznych, chemicznych i
biologicznych właściwości gleby.
EM składa się między innymi z fotosyntetycznych bakterii, które tworzą masę
organiczną. Podobnie jak rośliny, wykorzystują do tego celu dwutlenek węgla z
powietrza i promieniowanie świetlne. One stanowią bazę dla rozwoju innych
mikroorganizmów. Kolejna grupa to bakterie kwasu mlekowego, które hamują rozwój
szkodliwych drobnoustrojów (np. z rodzaju Fusarium). Actinomycetes natomiast
rozkładają substancje organiczne, zwalczają mikroby, tłumią rozwój owadów i
czerwi, a nawet usuwają przykry zapach. Drożdże, także obecne w EM, syntetyzują
substancje sprzyjające wzrostowi roślin.
Zastosowanie takiej szczepionki powoduje hamowanie w glebie procesów gnilnych,
które są źródłem chorób i szkodników. Pod jej wpływem wzmaga się natomiast
naturalny rozkład materii organicznej, fermentacja, antyutlenianie i
regeneracja, a zatem wszystko to, co skutkuje zdrową wegetacją roślin. Struktura
gleby poprawia się, wzrasta zawartość próchnicy oraz tzw. pojemność wodna,
oznaczająca w praktyce większą odporność na susze.
Technologia EM w uproszczonej formie pojawiła się w 1968 roku, a produkcję
preparatów rozpoczęto na większą skalę w roku 1982.
Obecnie wykorzystuje się ją w ok. 120 krajach świata. Najczęściej stosowana jest
w rolnictwie, zwłaszcza ekologicznym, zarówno w celu użyźniania gleb, jak i przy
przerobie odpadów organicznych lub w hodowli zwierząt. EM dodaje się do wody
pitnej i paszy, służą do przerobu zwierzęcych odchodów na kompost i eliminacji
odoru w pomieszczeniach hodowlanych.
W Polsce EM pojawiły się w roku 1999, w rezultacie prywatnych i naukowych
kontaktów z Japonią, Holandią oraz niemieckimi rolnikami ekologicznymi. W roku
2003 technologię tę zaprezentowno na XXXVIII Międzynarodowym Sympozjum
Mikrobiologicznym w Rogowie.
PAP – Nauka w Polsce, Marta Stankiewicz
Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce