Potrzebna całościowa ochrona Puszczy Białowieskiej

Potrzebna całościowa ochrona Puszczy Białowieskiej: artykuł nr 4619

2007-05-28 13:28:26 Ekologia

Nie ma spójnego, całościowego modelu ochrony polskiej części Puszczy Białowieskiej; choć zasady gospodarowania w puszczy się poprawiają, to dzieje się to zbyt wolno – taki jest główny wniosek z kontroli przeprowadzonej przez NIK, dotyczącej wpływu działalności gospodarki leśnej na stan środowiska Puszczy Białowieskiej.

„Nie ma spójnego modelu docelowego ochrony całego kompleksu” – powiedział na konferencji prasowej w Białymstoku wiceprezes NIK Jacek Jezierski. Dodał, że skarbem przyrodniczym jest cała Puszcza Białowieska i aby jej najcenniejsze fragmenty były zachowane, „jakimiś formami ochrony” musi być objęty cały jej obszar.

Dlatego NIK postuluje, by minister środowiska opracował całościowy program ochrony Puszczy Białowieskiej, który uwzględniłby różne potrzeby i stanowiska.

NIK kontrolował park narodowy, trzy nadleśnictwa oraz miejscowe samorządy. Kontrola obejmowała lata 2003-2004 i była prowadzona równolegle z podobnymi działaniami białoruskich instytucji kontrolnych w tamtejszej części Puszczy Białowieskiej. Wspólny komunikat z działań obu instytucji ma być podpisany i upubliczniony w ciągu kilku tygodni.

We wnioskach końcowych raportu NIK stwierdza, że konieczne jest wypracowanie przez ministerstwo środowiska jednolitego i spójnego (z nauką i praktyką) stanowiska w sprawie koncepcji ochrony i sposobu gospodarowania w całej Puszczy Białowieskiej – na poziomie administracji leśnej i parku narodowego, ale z uwzględnieniem wniosków społeczności lokalnej i organizacji pozarządowych.

NIK uważa także, że konieczne jest m.in. określenie tzw. wskaźnika zagęszczenia żubra w powiązaniu z możliwościami zapewnienia im pożywienia w puszczy (w Puszczy Białowieskiej żyje największe w kraju stado tych zwierząt – PAP), wprowadzenie stałego monitoringu zagrożonych gatunków zwierząt i roślin, a także koordynacja działań różnych instytucji (w tym samorządu) dotyczących turystyki w puszczy. Chodzi o zwiększenie promocji i informacji turystycznej i poprawę infrastruktury komunalnej w miejscowościach turystycznych i ośrodkach.

Jak mówił dziennikarzom wiceprezes NIK Jacek Jezierski, dobrze zostały ocenione działania leśników zmierzające do odtwarzania struktury gatunkowej puszczy na tych terenach, gdzie prowadzona jest gospodarka leśna. Zaznaczył jednak, że muszą być określone spójne zasady gospodarowania na terenie całej puszczy, by było to podporządkowane funkcji ochronnej.

"Nie mamy docelowego modelu funkcjonowania całego tego obszaru i do takiego działania chcielibyśmy ministra (środowiska) zobligować. Żeby wreszcie zdecydował, jak gospodarka leśna w części gospodarczej ma być prowadzona, aby ona przede wszystkim wspomagała funkcje ochronne parku (narodowego)” – podkreślił Jezierski.

NIK uważa też, że samorządy nie do końca potrafią wykorzystać walory puszczy dla własnego rozwoju, dlatego do samorządów skierował wniosek m.in. o koordynację ich działań w tym zakresie.

Wiceminister środowiska Krzysztof Zaręba w odpowiedzi na stanowisko NIK odpisał, że resort nie zgadza się z uwagami dotyczącymi braku spójnej polityki działań w Puszczy Białowieskiej. Bowiem w ocenie ministerstwa środowiska, prowadzenie jednolitej gospodarki leśnej puszczy „nie jest możliwe ani ze względów formalnych, ani też uzasadnione ze względów merytorycznych”, a sposób prowadzenia owej gospodarki zależy od funkcji poszczególnych części puszczy.

Resort zwrócił też uwagę, że cała polska część Puszczy Białowieskiej została zgłoszona do UE jako obszar Natura 2000. Oznacza to, że dla całego tego obszaru trzeba opracować plan ochrony, który uwzględni potrzeby ochronne bez względu na to, czy są na terenie parku narodowego, rezerwatu czy może nadleśnictwa.

Wiceprezes Jezierski uważa, że resort nie zrozumiał do końca tego, o co wnioskuje NIK. Jak podkreślił, nie chodzi o to, by na całym obszarze była prowadzona taka sama gospodarka leśna w całej puszczy. "My chcemy, by minister określił, jaki ma być docelowy model: czy to ma być w całości park narodowy, czy park narodowy i lasy gospodarcze. A jeżeli tak, to chcemy aby w części gospodarczej lasów priorytetowa była funkcja ochronna dla parku" - dodał Jezierski.

Poprzednia wspólna polsko-białoruska kontrola przeprowadzona została w 1995 roku i dotyczyła Białowieskiego Parku Narodowego.

Puszcza Białowieska to kompleks leśny o powierzchni 150 tys. ha, położony po obydwu stronach granicy Polski i Białorusi. Uznawany jest za ostatni w tej części Europy las pierwotny. Część zachodnia, znajdująca się w Polsce, zajmuje 62,5 tys. ha i częściowo objęta jest parkiem narodowym, który obecnie ma powierzchnię 10,5 tys. ha. Część wschodnia, znajdująca się na Białorusi, zajmuje 87,5 tys. ha i tworzy Park Narodowy "Bieławieżskaja Puszcza".

Dzięki uprzejmości: PAP Nauka w Polsce

Następna strona

Poprzednia strona

Wybrane wiadomości z ekologii