Ciepło i czysto

Ciepło i czysto: artykuł nr 48

2004-10-21 17:00:21 Ochrona środowiska

Energetyka w Polsce i na Świecie opiera się, jak na razie, głównie na paliwach kopalnych. Z pewnością każdy, kto choć trochę poświęca uwagę ekologii wie, że surowce tego rodzaju są szkodliwe dla środowiska naturalnego. Co prawda w naszym kraju upadają kopalnie, ale elektrociepłownie wciąż korzystają z węgla kamiennego i brunatnego. Paliwa te podczas spalania są źródłem emisji CO2, NOx, SO2, oraz pyłu. Wymienione gazy są przyczyną tzw. kwaśnych deszczy, a pył prowadzi do wielu chorób układu oddechowego. Poza tym CO2 jest podstawowym gazem wywołującym efekt cieplarniany.



Ciepło i czysto

Energetyka w Polsce i na Świecie opiera się, jak na razie, głównie na paliwach kopalnych. Z pewnością każdy, kto choć trochę poświęca uwagę ekologii wie, że surowce tego rodzaju są szkodliwe dla środowiska naturalnego. Co prawda w naszym kraju upadają kopalnie, ale elektrociepłownie wciąż korzystają z węgla kamiennego i brunatnego. Paliwa te podczas spalania są źródłem emisji CO2, NOx, SO2, oraz pyłu. Wymienione gazy są przyczyną tzw. kwaśnych deszczy, a pył prowadzi do wielu chorób układu oddechowego. Poza tym CO2 jest podstawowym gazem wywołującym efekt cieplarniany.

Coraz częściej słyszymy o alternatywnych źródłach energii, które są jedną z szans powstrzymania degradacji środowiska. Do tego typu źródeł można zaliczyć energię słoneczną, wiatru, wody czy energię geotermalną. Pozyskiwanie ciepła z tego rodzaju źródeł jest ekologiczne i chroni naszą atmosferę przed nadmierną emisją szkodliwych związków. Wykorzystujemy tutaj naturalne zjawiska przyrody nie czyniąc zarazem ogromnych szkód. Musimy tylko zainstalować odpowiednie urządzenia "wyłapujące" energię z wody, wiatru, słońca czy wód podziemnych.

W tym artykule chcę przybliżyć temat wy-korzystania energii geotermalnej, ponieważ w niektórych regionach Polski to zagadnie-nie jest już dobrze znane. Zanim to zrobię, postaram się jak najprościej przedstawić osobom nie znającym tego tematu czym w ogóle jest energia geotermalna.

Ogólnie jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne. Gdy nośnikiem energii są płyny złożowe (para, woda) wtedy mówimy o energii geotermalnej. Energia ta biorąc pod uwagę okres istnienia cywilizacji ludzkiej jest praktycznie niewyczerpalna. Energetyka geotermalna bazuje na gorących wodach cyrkulujących w przepuszczalnej warstwie skalnej skorupy ziemskiej poniżej 1000 m. Tego typu źródła wody występują w Polsce. Jeżeli woda osiąga temperaturę powyżej 120 oC można ją wykorzystać do produkcji energii elektrycznej. Niestety u nas wody nie osiągają aż tak dobrych parametrów i są stosowane jedynie do celów ciepłowniczych. Spotykamy jednak na świecie regiony, gdzie nie trzeba sięgać w głąb ziemi po gorącą wodę. Woda, w postaci wybuchającej pary, wydostaje się na powierzchnię ziemi. Te gorące "fontanny", zwane gejzerami, występują na Islandii, w okolicach Rotorua na Nowej Zelandii, w Parku Narodowym Yellowstone w USA, na wulkanicznej Kamczatce oraz w Japonii, Ameryce Środkowej i Południowej. Najwyżej położonym regionem wybuchających gejzerów jest Płaskowyż El Tation w Chile, leżący na wysokości 4300 m n.p.m. Na terenie naszego kraju co prawda nie występują gejzery, ale odkryto źródła ciepłej wody, która z powodzeniem jest wykorzystywana do ogrzewania budynków mieszkalnych. W chwili obecnej działają trzy zakłady geotermalne: na Podhalu w Bańskiej Niżnej, na Pomorzu w Pyrzycach i od niedawna na terenie Mszczonowa, położonego 50 km od Warszawy. Z mapy regionów geotermalnych wynika, że Bańska Niżna leży na tzw. zbiorniku karpackim, gdzie wody występują w utworach triasu, jury, kredy i trzeciorzędu. Zasobność tego zbiornika oszacowano na 100 km3 wody. Pyrzyce są położone na zbiorniku szczecińsko - łódzkim, gdzie wody występują w utworach triasu, jury i kredy. Jego zasobność obliczono na 285 000 km3. Zasobność zbiornika grudziądzko - warszawskiego, największego na terenie Polski, z którego czerpie wodę geotermia mszczonowska, szacuje się na 3100 000 km3. Największe zainteresowanie wykorzystaniem ciepłych wód głębinowych można zaobserwować w województwach: małopolskim, mazowieckim i zachodniopomorskim.

Geotermia w Bańskiej Niżnej jest najstarszą i największą inwestycją. Podhale, jak każdy z nas wie, to piękne góry, lasy, szemrzące krystaliczną wodą strumyki oraz górskie orzeźwiające powietrze. Jednak cywilizacja i tam zaczyna coraz większe piętno odciskać na bogatej przyrodzie. Dlatego należy z wielką pieczołowitością dbać o ten zakątek, chętnie odwiedzany przez rzesze turystów. W tym celu właśnie tam powstał zakład geotermalny, udostępniający jeszcze jedno bogactwo tej ziemi jakim jest woda geotermalna. Następnym w kolejności tego rodzaju obiektem jest ciepłownia w Pyrzycach zbudowana w latach 1993 - 1996, która zastąpiła 68 lokalnych kotłowni opalanych węglem lub koksem. Efekt ekologiczny tego przedsięwzięcia przedstawia poniższy wykres:

Najmłodsza inwestycja tego typu znajduje się w Mszczonowie. Została uruchomiona 10 grudnia 1999r. Oprócz korzyści ekologicznych miasto to będzie już w niedługim czasie mogło poszczycić się wymiernymi korzyściami ekonomicznymi. Władze miasta dostrzegły, że źródła ciepłej wody mogą być doskonałym magnesem przyciągającym mieszkańców wielkich aglomeracji, którzy będą mogli korzystać z walorów leczniczych tego naturalnego bogactwa eksploatowanego z wnętrza ziemi.

Myślę, że artykuł ten zaciekawi czytelników i zachęci do śledzenia dalszych numerów wkładki ekologicznej, w której będę zamieszczał wiadomości dotyczące rozwoju energetyki geotermalnej w kraju.

Puls studenta, nr 26: grudzień 2000

opracowanie dla serwisu "PULS STUDENTA" za zgodą: Krzysiek Melka

Następna strona

Poprzednia strona

Wybrane wiadomości z ochrony środowiska