Ratujmy Puszczę Białowieską - ostatni pierwotny las Europy: artykuł nr 5287
2007-12-19 14:43:02 Ekologia
Położony na granicy między Polską a Białorusią masyw Puszczy Białowieskiej jest jedynym w Europie miejscem, w którym po dziś dzień zachowały się fragmenty lasów pierwotnych. Jest to ostatnie miejsce, gdzie znaleźć jeszcze można pozostałości lasów, jakie w czasach prehistorycznych pokrywały cały niż Europy. Żyje tu nadal wiele gatunków zwierząt i roślin, które wyginęły już w innych lasach, w tym żubr - największe lądowe zwierzę Europy. Fragmenty naturalnego pochodzenia stanowią swego rodzaju żywe muzeum, okno w przeszłość, przez które możemy obserwować, jak funkcjonują lasy bez interwencji człowieka. Jeśli chcemy rzeczywiście mienić się Homo sapiens (człowiekiem rozumnym), zachowanie tych wyjątkowych wartości powinno być naszym najwyższym priorytetem.
Od XVI aż do początków XX wieku Puszcza przetrwała, chroniona jako tereny
łowieckie królów i carów. Dopiero w czasie pierwszej wojny światowej rozpoczęły
się prowadzone na wielką, przemysłową skalę wyręby. Po drugiej wojnie Puszcza
została podzielona między Polskę a Białoruś. W części białoruskiej pozyskanie
drewna miało mniejsze znaczenie, a po uzyskaniu niezależności przez Białoruś
całą białoruską część Puszczy ogłoszono parkiem narodowym. W naszej części
Puszczy, poza niewielkim Białowieskim Parkiem Narodowym (6% obszaru),
kontynuowano wyręby na skalę gospodarczą. Pomimo zaledwie 90 lat eksploatacji,
wyręby miały dramatyczny wręcz wpływ na Puszczę. W ciągu tego czasu większość
obszarów porośniętych pierwotnym lasem została wyrąbana i zastąpiona przez
równowiekowe monokultury, głównie iglaste. Udział fragmentów naturalnego
pochodzenia spadł do zaledwie 20%. Pomimo wprowadzonych ograniczeń, proces
usuwania resztek drzewostanów naturalnych trwa. Jeśli nie będziemy w stanie go
zatrzymać, praktycznie wszystkie fragmenty naturalne zostaną wycięte w
nadchodzących latach i ostatni pierwotny las Europy stanie się już tylko
historią.
Już osiemnasty rok trwa kampania dla zatrzymania tego procesu dewastacji.
Walczymy o wydanie zakazu wyrębów naturalnych drzewostanów, o powiększenie
obszaru BPN na całą polską część Puszczy. Jak dotąd jednak, kampania ta
przyniosła tylko ograniczone sukcesy. Wprawdzie w sierpniu 1996 powiększono
obszar BPN, ale nadal obejmuje on tylko ok. 18% obszaru Puszczy. Chociaż
wszystkie najbardziej kompetentne w sprawach ochrony przyrody gremia
specjalistów (Państwowa Rada Ochrony Przyrody, Rada Naukowa Białowieskiego Parku
Narodowego, Komitet Ochrony Przyrody PAN, Prezydium PAN, rady wydziałów
„biologicznych” uniwersytetów w Łodzi, Poznaniu i Wrocławiu, oraz organizacje
pozarządowe) jednogłośnie podkreślają konieczność natychmiastowej ochrony całego
obszaru, choć setki tysięcy obywateli Polski wystosowało w tej sprawie listy
protestacyjne do najwyższych władz Rzeczypospolitej, wszystko to pozostawało bez
echa, a administracja leśna - z pełnym przyzwoleniem Ministerstwa Środowiska –
kontynuowała wyręby Traktowanie Puszczy Białowieskiej jako źródła surowca na
deski jest takim samym barbarzyństwem, jak traktowanie Wawelu jako składu
materiałów budowlanych. Pisał o tym Czesław Miłosz w artykule „Rozebrać Wawel na
cegły” („Tygodnik Powszechny”). To niezwykle trafne porównanie, bo Puszcza
Białowieska jest dla Polski tej rangi obiektem-symbolem, co Wawel z grobami
królewskimi. Nie stać nas na bezpowrotną utratę tego, czego nie posiada już
prawie żaden inny naród europejski - pozostałości pierwotnego lasu naturalnego.
Czas pracuje na naszą niekorzyść. Puszcza Białowieska nie może czekać - każdego
dnia kolejne fragmenty naturalnego lasu są wycinane i zamieniane na plantacje.
Dwustu- trzystuletnie drzewa nadal padają pod siekierą i są przerabiane na
deski.
Przetrwanie lub zagłada tego lasu nie jest tylko naszą wewnętrzną sprawą.
Puszcza została zgłoszona przez Polskę do UNESCO jako obszar „Światowego
Dziedzictwa Ludzkości”, stanowi również unijny obszar NATURA 2000. Oznacza to
nasze międzynarodowe zobowiązanie i odpowiedzialność przed międzynarodową opinią
publiczną. Do ochrony Puszczy obligują nas również ratyfikowane przez Polskę
konwencje międzynarodowe (Puszcza Białowieska jest obszarem NATURA 2000).
Będąc obywatelami Polski jesteśmy współwłaścicielami Puszczy, odpowiadamy za jej
los. Milcząc, wyrażamy ciche przyzwolenie na niszczenie tego skarbu przyrody.
Skorzystajmy więc ze swoich praw obywatelskich, wysyłajmy do polityków listy,
faksy, maile (wzór listu protestacyjnego do premiera i adresy polityków poniżej)
informujmy o sprawie dziennikarzy i znajomych. Bez naszej pomocy Puszcza
Białowieska nie przetrwa.
Czego musimy się domagać, by uratować Puszczę? Po pierwsze, wstrzymania
wszelkich wyrębów w ostatnich fragmentach lasu naturalnego pochodzenia. Po
drugie, objęcia ochroną całego obszaru w najwyższej przewidzianej polskim prawem
formie - parku narodowego. Jedynie na terenie parku wszystkie działania
człowieka muszą być podporządkowane ochronie przyrody.
Podjęcie przez Rząd RP decyzji o rozszerzeniu Białowieskiego Parku Narodowego na
obszar całej Puszczy Białowieskiej otworzy możliwości uzyskania dostępu do
(wstępnie zadeklarowanych) międzynarodowych środków pomocowych. Środki te
mogłyby wydatnie zredukować wysokość koniecznych do poniesienia wydatków
budżetowych. Objęcie całej Puszczy ochroną utworzy również najlepszą
długoterminową perspektywę rozwoju ekonomicznego lokalnych społeczności.
Wyraźnie to już widać we wsi Białowieża - inwestycje w infrastrukturę
turystyczną i przestawienie się na obsługę turystów utworzyło tam wiele nowych
miejsc pracy, a poziom zamożności mieszkańców znacznie przekracza obserwowany w
innych wsiach regionu.
Stale aktualizowane informacje o stanie starań o ochronę Puszczy można znaleźć
pod następującym adresem:
http://puszcza_bialowieska.republika.pl/index.html
Wzór listu protestacyjnego do premiera
WP Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów
Al. Ujazdowskie 1/3, 00 583 Warszawa
______________________________________________________
OCHRONA PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Szanowny Panie Premierze!
Pragniemy wyrazić swoje najwyższe zaniepokojenie sytuacją ostatniego fragmentu
naturalnych lasów Europy – Puszczy Białowieskiej. Ze względu na swą różnorodność
biologiczną las ten reprezentuje wartość przyrodniczą unikalną na skalę
światową. Zachowane do tej pory fragmenty naturalnych lasów są enklawą dla wielu
rzadkich gatunków roślin i zwierząt, jest to m. in. obszar o znaczeniu
międzynarodowym dla ochrony ptaków. Puszcza Białowieska jest jednym z niewielu
miejsc, w których działanie trwających od milionów lat procesów ekologicznych i
ewolucyjnych nie zostało jeszcze przerwane. Obszar o tak wyjątkowych walorach,
będący obiektem Światowego Dziedzictwa Ludzkości, w pełni zasługuje na objęcie
ochroną w najwyższej możliwej w Polsce formie – parku narodowego. 23. lutego
2000 roku Minister Środowiska przyjął projekt Rozporządzenia o powiększeniu
Białowieskiego Parku Narodowego na cały obszar Puszczy z początkiem 2001. Termin
ten nie został dotrzymany. Co gorsza, przyjęte w r. 2003 przez Ministra
Środowiska plany gospodarowania w Puszczy Białowieskiej na najbliższe
dziesięciolecie, nie dość, że nie przewidują powiększenia Parku Narodowego, to
zlikwidowały nawet wcześniej obowiązujące moratorium na wycinanie ponad
100-letnich drzew i naturalnych drzewostanów.
Traktowanie tego wyjątkowego obszaru leśnego jako źródła surowca drzewnego,
kontynuacja niszczenia ostatniej pierwotnej puszczy Europy jest najbardziej
dewastującym środowiskowo przedsięwzięciem w Europie, działaniem sprzecznym z
obowiązującym w Polsce prawem, kompromitującym Polskę w świecie.
My, drugostronnie podpisani, będąc obywatelami Rzeczpospolitej Polskiej i tym
samym współwłaścicielami Puszczy Białowieskiej wyrażamy stanowczy protest
przeciwko trwającemu niszczeniu Puszczy. DOMAGAMY SIĘ OD RZĄDU RP:
• PODJĘCIA DECYZJI O WSTRZYMANIU WSZELKICH WYRĘBÓW W LASACH NATURALNEGO
POCHODZENIA W PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
• OBJĘCIA OCHRONĄ CAŁEJ PUSZCZY W NAJWYŻSZEJ PRZEWIDYWANEJ PRAWEM FORMIE – PARKU
NARODOWEGO.
| Imię i nazwisko | Adres |
Podpis |
______________________________________________________
Adresy polityków:
Donald Tusk
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
00-583 Warszawa, Al. Ujazdowskie 1/3
tel. 022 694 60 00
fax 022 625 26 37
e-mail: cirinfo@kprm.gov.pl
Biuro Poselskie
ul. Szeroka 121/122,80-835 Gdańsk
tel. (58) 301-90-31
fax (58) 301-90-31
e-mail: biuro.tusk@op.pl mail
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
KANCELARIA SEJMU (Chancellery of the Sejm)
ul. Wiejska 4/6, 00-902 Warszawa
tel. 0226942500
Biuro Poselskie
Krakowskie Przedmieście 6, 00-325 Warszawa
tel. (22) 621-84-96
fax (22) 621-76-54
biuro@bronislawkomorowski.pl
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Kancelaria Senatu
ul. Wiejska 6, 00-902 Warszawa
tel.: 0 22 694 14 39, 0 22 621 56 04
fax: 022 694 27 01
e-mail: borusewicz@nw.senat.gov.pl, biuro@b-borusewicz.pl
Katarzyna Kulma