Nasłuchujmy krzyków pierwszych jerzyków


Nasłuchujmy krzyków pierwszych jerzyków: artykuł nr 6257

2009-05-18 06:13:48 Zoologia

Puryści językowi mogą się poczuć zgorszeni widokiem słowa jerzyk pisanym przez rz, jednak w tym przypadku nie chodzi o sympatyczne kolczaste ssaki, lecz o nadzwyczajnych pierzastych lotników, którzy na przełomie kwietnia maja, na zaledwie kilka miesięcy, przybywają do Polski. Jerzyki Apus apus to jedyni regularnie spotykani w naszym kraju przedstawiciele rzędu krótkonogich Apodiformes. Jak sama nazwa wskazuje, ich kończyny należą do najkrótszych w całym ptasim świecie. Jest to możliwe, ponieważ ptaki używają ich tylko podczas pobytu przy gnieździe, zlokalizowanym w załomie skalnym, otworze w budynku lub specjalnej skrzynce lęgowej. Przez cały pozostały czas jerzyki przemieszczają się w powietrzu, gdzie mogą wznosić się na wysokość do 5 km i rozwijać prędkość do 100 km/h. Szczególnie widowiskowe są ich wieczorne loty, kiedy grupy ciemnobrązowych lotników śmigają między budynkami – to, że nigdy się z żadnym nie zderzają, zakrawa niemal na cud.

Jerzyk to jeden z najpóźniej przylatujących i najwcześniej odlatujących z Polski ptaków. Znalazł się w elitarnym gronie czterech ptasich „posłańców wiosny”, wybranych do edukacyjnego projektu Spring Alive. Realizowany jest on w kilkudziesięciu krajach Europy, a koordynowany przez Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. W jego ramach wszyscy, którzy zobaczą w danym roku swojego pierwszego bociana białego, jaskółkę dymówkę, kukułkę i jerzyka, mogą wprowadzić datę, miejsce oraz szczegóły obserwacji na specjalnie do tego stworzoną stronę www.springalive.net Dzięki tym danym tworzone są m.in. mapy ukazujące, jak wiosna „przemieszcza się” z południa na północ kontynentu, wraz z powrotem pierzastych wędrowców.

Serdecznie zachęcam do rejestrowania swoich pierwszych spotkań z wszystkimi czterema gatunkami ptaków. Jeśli będziemy robić to co roku, po pewnym czasie możliwe będzie analizowanie zmian w terminie pierwszych przylotów. Dzięki temu każdy uczestnik projektu będzie miał swój własny wkład w poznawanie przebiegu zmian klimatycznych, bo to one są głównym czynnikiem wpływającym na coraz wcześniejsze powroty ptaków z ich południowych zimowisk. Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie www.springalive.net

Antoni Marczewski
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

Następna strona

Poprzednia strona

Wybrane wiadomości z zoologii