Ryby głębinowe: artykuł nr 6657
2010-03-09 13:26:00 Zoologia
Ryby z głębin oceanów nie są tak zatwardziałymi mięsożercami, jak sądzono. Gdy mają okazję, nie gardzą także roślinami. Lepsze poznanie ich zwyczajów pokarmowych pozwala zrewidować wiedzę na temat sieci pokarmowej w morzach i oceanach - informuje BBC.
Teoria, że organizmy z głębin mórz żywią się roślinami pochodzącymi z
lądu, nie jest niczym nowym. Kilka miesięcy temu naukowcy opisali
gatunek kraba z dna morza, który żywi się zatopionym drewnem. Szczątki
roślin i warzyw znajdowano też w żołądkach ryb z gatunków typowo
głębinowych.
Jednak dopiero teraz naukowcy sprawdzili, czy mieszkańcy głębin umieją
wyczuć opadające na dno fragmenty roślin - a jeśli tak, to jak szybko
zlokalizują je w ciemnościach. Eksperyment zorganizowała dr Rachel
Jeffreys z Royal Netherlands Institute for Sea Research w Texel. Na
miejsce doświadczenia wybrała trzykilometrową głębię Atlantyku,
znajdującą się 185 km od wybrzeży Portugalii.
Na dno opuszczono tam platformę z pokarmem - porwanymi liśćmi szpinaku.
Zainstalowano też kamerę, aby sfilmować, co się będzie działo. "Efekty
zaskoczyły nas i podekscytowały - relacjonuje Jeffreys. - Po raz
pierwszy udało się zaobserwować ryby głębokowodne, które z zapałem
pożywiały się roślinami".
Wkrótce po zarzuceniu przynęty pojawiły się i bezzwłocznie zabrały do
uczty ryby z co najmniej trzech gatunków głębinowych, m.in. grenadiery
(Coryphaenoides armatus i C. mediterraneus) oraz węgorze (Spectunculus).
Choć karmiono je sztucznie, ich reakcja świadczy o tym, że mieszkańcy
głębin są o wiele mniej wybredni w kwestii posiłków, niż sądzono.
Odkrycie to może się stać impulsem do nowych badań funkcjonowania
oceanicznych sieci pokarmowych. "Większość badań pokazuje, że ryby te
stanowią szczyt łańcucha pokarmowego, skoro - jak przystało na
drapieżniki i padlinożerców - żywią się innymi zwierzętami, np. żywymi
i martwymi kałamarnicami i skorupiakami. To zaś badanie daje pojęcie o
zróżnicowaniu ich diety i pokazuje, że - o ile sytuacja sprzyja - są
one wszystkożerne" - tłumaczy Jeffreys.
Materiał roślinny w głębinach może pochodzić z glonów albo z roślin,
trafiających z lądu do wody dzięki wiatrowi lub falom. To znaczy, że w
pewnych miejscach, tuż przy dnie morza, rośliny mogą stanowić ważny
element łańcucha pokarmowego.
Naukowcy przypominają, że duża część materiału roślinnego, który opada
na dno oceanów, to martwy fitoplankton - swobodnie unoszące się na
powierzchni wody, jednokomórkowe rośliny. Obumarły fitoplankton opada
na dno, a tam zjadają go różne zwierzęta. Czasami pokrywa dno morza
grubą warstwą. Jeśli ryby głębinowe regularnie żywią się roślinami (za
czym przemawiają obserwacje Jeffrey), ich los w dużej mierze zależy od
losu fitoplanktonu i tego, co się dzieje na powierzchni. Choćby od
zmian obfitości fitoplanktonu, związanych ze zmianami klimatu.
Ryby z rodzaju Coryphaeonoides są jednymi z najliczniejszych
mieszkańców głębin. Szacuje się, że tylko jeden ich gatunek, C.
armatus, może być reprezentowany przez ok. 37 mld. osobników. To zaś
oznacza, że roślinożerne ryby głębinowe mogą stanowić potężny,
nierozpoznany dotąd czynnik pochłaniania węgla (obecnego w atmosferze,
i wiązanego przez fitoplankton). Ryby te odgrywają więc ważną rolę w
oceanicznym cyklu węgla.