MOŻNA OCHRONIĆ NASZE KASZTANOWCE PRZED SZROTÓWKIEM


MOŻNA OCHRONIĆ NASZE KASZTANOWCE PRZED SZROTÓWKIEM: artykuł nr 68

2004-10-21 17:58:32 Nauka w Polsce i na świecie

Przed groźnymi pasożytami kasztanowców, szrotówkami kasztanowcowiaczkami, można i trzeba drzewa chronić. W Polsce najczęściej ratuje się je przez grabienie liści, mocowanie lepów, szczepienie drzew i sprowadzanie sikorek. Szrotówek kasztanowcowiaczek jest niepozornym i z bliska całkiem ładnym motylem. Z daleka wydaje się szary, z bliska widać biało-rude pasy. Jego larwy żywią się liśćmi kasztanowców. Rozmnażające się szybko owady niszczą drzewa w całej Europie. Stały się prawdziwą plagą także w Polsce.



MOŻNA OCHRONIĆ NASZE KASZTANOWCE PRZED SZROTÓWKIEM

Dzięki uprzejmości: PAP - Nauka w Polsce, Urszula Jabłońska

Przed groźnymi pasożytami kasztanowców, szrotówkami kasztanowcowiaczkami, można i trzeba drzewa chronić. W Polsce najczęściej ratuje się je przez grabienie liści, mocowanie lepów, szczepienie drzew i sprowadzanie sikorek. Szrotówek kasztanowcowiaczek jest niepozornym i z bliska całkiem ładnym motylem. Z daleka wydaje się szary, z bliska widać biało-rude pasy. Jego larwy żywią się liśćmi kasztanowców. Rozmnażające się szybko owady niszczą drzewa w całej Europie. Stały się prawdziwą plagą także w Polsce.

"W ciągu roku mogą narodzić się nawet trzy pokolenia kasztanowcowiaczków. Owady te potrafią poczynić ogromne szkody. Zaatakowane nim drzewo traci liście już latem, co wymusza na nim okres spoczynku zbyt wcześnie. To dlatego teraz, jesienią, pojawiają się na kasztanowcach młode liście i kwiaty, zjawisko normalnie występujące na wiosnę" - wyjaśnia Liliana Koziarska z Zarządu Głównego Ligi Ochrony Przyrody.

MOTYLKOM ZIMA NIE SZKODZI

Drzewa regularnie pozbawiane liści są z roku na rok coraz słabsze. Po wymuszonym okresie letniego odpoczynku nie potrafią się przygotować do normalnego, zimowego. Cykl życia drzewa zaburza się, w końcu zaatakowane przez szkodniki kasztanowce giną.

Zima wcale nie szkodzi tym owadom. Ich poczwarki wegetują w liściach aż do wiosny. W zimnej porze roku wytwarzają one ochronny włochaty kokon, który chroni je przed niską temperaturą. Dlatego tak skuteczną metodą tępienia szrotówka jest grabienie i palenie spadłych liści. Im dokładniej się to zrobi, tym więcej poczwarek zginie i tym mniej dorosłych owadów pojawi się na wiosnę.

SKUTECZNE SZCZEPIENIE DRZEW

Istnieje wiele innych metod zwalczania szrotówka, np. szczepienia kasztanowców. Polegają one na wstrzyknięciu do pnia drzewa specjalnej substancji – żelu o własnościach pestycydu, owadobójczych i grzybobójczych. Preparat rozchodzi się wewnątrz drzewa i dociera do liści, które stają się niejadalne dla gąsienic.

"Pierwszy w Polsce zastosował szczepienia prof. Gabriel Łabanowski z Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach. Było to cztery lata temu, a dopiero teraz szrotówek znów zaczyna atakować zaszczepione wówczas rośliny. Dotąd były one chronione" - wyjaśnia Liliana Koziarska.

Metoda szczepienia budzi jednak pewne kontrowersje. Niektórzy specjaliści obawiają się, że nawiercanie otworów w pniu może wyrządzić kasztanowcom zbyt duże szkody. Przeciwnicy tej metody uważają również, że trucizna oprócz szkodników tępi także pożyteczne owady.

Zaszczepienie jednego drzewa kosztuje niecałe 100 złotych. Jest w Polsce kilkadziesiąt firm, które zostały przeszkolone w wykonywaniu szczepień. Sam preparat produkuje jedno przedsiębiorstwo, które uzyskało licencję Ministerstwa Środowiska. Informacji o szczepieniach udzielają okręgowe oddziały Ligi Ochrony Przyrody.

W Polsce często stosuje się również lep, podobny do tego na muchy, na który łapią się owady. Lep ma postać dużych arkuszy ze sztucznego tworzywa, pokrytych kleistą substancją. Ta metoda jednak zupełnie nie pozwala oddzielić szkodników od innych owadów. Na lep łapią się wszystkie.

WABIK NA SIKORKI

W zwalczaniu motyli mogą pomagać także sikorki, które żywią się ich gąsienicami. Mogą one jednak wytępić tylko trzy procent populacji szrotówka.

Aby zwabić sikorki do ogrodu lub parku trzeba przygotowac dla nich odpowiednie budki lęgowe. Domki powinny mieć odpowiednie wymiary. Otwór wejściowy powinien być na tyle mały, żeby ptak większy i silniejszy od sikorki nie mógł go zająć.

Wielkość otworu i głębokość budki powinna zabezpieczać jej mieszkańców przed drapieżnikami, zarówno ptakami takimi jak dzięcioł, jaki i ssakami takimi jak kuna, łasica czy kot.

Zagęszczenie domków nie powinno być zbyt duże, dlatego, że sikorki nie będą żywić się samymi szrotówkami, muszą mieć terytorium aby zdobywać dodatkowe pożywienie.

Z MACEDONII LUB JAPONII

Pierwszy raz tego żarłocznego motyla zaobserwowano w Europie w 1998 r. Entomolodzy sądzą, że rozprzestrzenił się on na Europę z Macedonii lub z Japonii.

Na północ Europy przemieszcza się on z prędkością około 100 kilometrów rocznie.

"Dawniej uważano, że motyle te żyją raczej w cieplejszych okolicach. Teraz obserwuje się je nawet w okolicach Moskwy. Szrotówki stanowią już problem w całej Europie" - mówi przedstawicielka LOP ZG.

O metodach zwalczania szkodliwego motyla rozmawiali w sobotę i niedzielę na konferencji pod Warszawą działacze LOP, biorący udział w ogólnopolskim programie ochrony kasztanowców.

Dzięki uprzejmości: PAP - Nauka w Polsce,

21 października 2004

Następna strona

Poprzednia strona

Wybrane wiadomości z nauki w Polsce i na świecie