Prawo o szkolnictwie wyższym wchodzi w życie: artykuł nr 1172
2005-09-02 00:49:23 Szkoła
Od czwartku prace uczelni wyższych reguluje nowa ustawa. Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadza m.in. trójstopniowy podział studiów i zasadę, że matura jest podstawą przyjęcia na uczelnię.
Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadza podział studiów na trzy stopnie: studiami 1. stopnia będą studia licencjackie i inżynierskie, 2. stopnia takie, które kończą się magisterium, a 3. stopnia - doktoratem.
Utrzymany został tradycyjny model kariery akademickiej - najpierw stopień
doktora, potem doktora habilitowanego, a następnie tytuł profesora. Stanowiska
profesorskie będą zarezerwowane dla osób z habilitacją. W indywidualnych
przypadkach doktor bez habilitacji będzie mógł startować w konkursie na
stanowisko profesora, pod warunkiem że ma wybitne osiągnięcia naukowe.
W ustawie zapisano także, że pracownik naukowo-dydaktyczny zatrudniony na
wyższej uczelni ma prawo do podjęcia dodatkowej pracy na jednym etacie (lub
prowadzenia działalności gospodarczej). Podjęcie dodatkowej pracy w więcej niż
jednym miejscu może stać się podstawą do zwolnienia z macierzystej uczelni.
Rektorem uczelni niepublicznej może być osoba legitymująca się stopniem naukowym
doktora, w szkole publicznej kandydat na rektora musi być profesorem lub
doktorem habilitowanym. W przypadku rażącego naruszenia prawa minister będzie
mógł odwołać rektora po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Akredytacyjnej
oraz Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich lub Konferencji Rektorów
Państwowych Szkół Zawodowych .
Ustawa reguluje także kwestie plagiatów. W przypadku podejrzenia o plagiat w
pracach dyplomowych rektor będzie natychmiast wszczynał postępowanie
wyjaśniające, a gdy podejrzenie okaże się prawdziwe, wstrzymywał nadanie tytułu
czy stopnia naukowego. Postępowanie dyscyplinarne z mocy prawa będzie wszczynane
także wobec pracowników naukowych podejrzewanych o plagiat, korupcję, płatną
protekcję czy inne oszustwo naukowe.
Zgodnie z ustawą, podstawą przyjęcia na studia będzie nowa matura, dodatkowe
egzaminy uczelnie będą mogły przeprowadzać tylko za zgodą ministra edukacji.
Minister edukacji zobowiązany jest do publikacji na resortowych stronach
internetowych wykazu uczelni publicznych i niepublicznych oraz informacji o
szkołach, którym np. cofnięto uprawnienia do prowadzenia danego kierunku.
Prawo o szkolnictwie wyższym porządkuje wszystkie sfery działalności wyższych
uczelni w jednym dokumencie. Do tej pory porządkowały to różne ustawy: o
szkolnictwie wyższym, stopniach i tytule naukowym, Komitecie Badań Naukowych i
wyższych szkołach zawodowych. Zasady zapisane w ustawie sprawiają, że polskie
szkoły wyższe spełniają wszystkie wymogi, jakie uczelniom stawia Deklaracja
Bolońska (mówiąca o stworzeniu wspólnej europejskiej przestrzeni edukacyjnej).
Prace nad Prawem o szkolnictwie wyższym zaczęły się na początku lat 90. Powstało
kilkanaście różnych projektów; w poprzedniej kadencji jeden trafił do Sejmu,
posłowie nie zdążyli go przyjąć przed końcem kadencji.
W Polsce działa ok. 400 wyższych uczelni, uczy się na nich ponad 1,8 mln
studentów.
Dzięki uprzejmości: PAP
- Nauka w Polsce, Magdalena Kozińska